Nieuwe regels voor plastic verpakkingen om groenten en fruit in Frankrijk

Het Franse ministerie van ecologische transitie komt met een nieuwe tekst voor het verbod op de verkoop van groenten en fruit in plastic verpakkingen, nadat de Franse Raad van State het op 12 oktober gepubliceerde decreet afgelopen december onwettig verklaarde. De nieuwe tekst lijkt de detailverkoop van verse groenten en fruit in plastic verpakkingen te versoepelen in vergelijking met de vorige tekst. De tekst zal echter niet voor eind 2023 worden gepubliceerd. De Franse regering heeft de tekst namelijk aangemeld bij de Europese Commissie omdat hij betrekking heeft op de nieuwe verordening voor verpakkingen en verpakkingsafval: de Packaging and Packaging Waste Regulation (PPWR). De Europese Commissie heeft besloten het Franse project te blokkeren tot het einde van het jaar, de tijd die de Europese instellingen nodig achten om de PPWR goed te keuren.

De nieuwe tekst stelt voor om de verkoop van 24 producten in plastic verpakkingen zonder tijdsbeperking toe te staan. Ook wordt de eerder voor elf andere producten toegestane verkooptermijn met twee maanden verlengd. Ten slotte wordt de toelating van plastic verpakkingen voor zes producten met een jaar verkort. Vooral één regel is minder nauwkeurig, waardoor de weg wordt vrijgemaakt voor mogelijke omzeiling van het verbod op de verkoop van in plastic verpakt fruit.

De Franse wet tegen verspilling en voor de circulaire economie (Agec) verbiedt de detailverkoop van verse groenten en fruit in plastic verpakkingen sinds 1 januari 2022, behalve als deze verpakt zijn in partijen van 1,5 kg en meer. Er gelden echter uitzonderingen voor kwetsbaar fruit en groenten. Deze zijn vastgelegd in een op 12 oktober jl. gepubliceerd decreet. Eind 2021 hebben Plastialliance en talrijke beroepsorganisaties uit de verpakkings- en landbouwsector de tekst echter aangevochten bij de Raad van State die hen op 9 december in het gelijk heeft gesteld.

Een kortere termijn voor zes producten

Naar aanleiding van de intrekking van het decreet hebben de ministers van Ecologische Transitie en Landbouw in een gezamenlijk persbericht verzekerd dat "zo spoedig mogelijk een nieuw decreet zal worden gepubliceerd om het verbod op plastic verpakkingen voor dagelijkse groenten en fruit te handhaven". De op 16 december gestarte raadpleging is de eerste stap in dit proces, dat in januari 2023 zou kunnen eindigen met de publicatie van een nieuw decreet dat tegemoetkomt aan de kritiek van de Raad van State.

De Raad van State had kritiek op de Franse regering omdat zij een te lange lijst had aangehouden van groenten en fruit die in plastic mogen worden verkocht. Deze lijst bevatte producten die bij verkoop in bulk geen risico voor bederf opleverde, aldus de Raad van State. Op dit punt is het antwoord van de regering dubbelzinnig. Officieel stelt de ontwerptekst een lijst voor die "beperkter is dan die van het vernietigde decreet", maar na lezing van de tekst, ligt dit iets genuanceerder.

Concreet verdwijnen slechts zes van de 41 producten uit de vorige lijst: sla, asperges, broccoli, primeuraardappelen, nieuwe wortelen en kersen. In feite gaat het eerder om de toegestane periode met een jaar in te perken. Volgens de nieuwe tekst blijft de verkoop in plastic namelijk toegestaan tot 31 december 2023 (om de voorraden van plastic verpakkingsmateriaal op te maken), terwijl het geannuleerde decreet deze verkoop in plastic verbood op 31 december 2024.

Vreemd genoeg maakt deze uitzondering voor de afzet van de voorraden het ook mogelijk de verkoop van elf andere groenten en fruit in plastic verpakkingen met twee maanden te verlengen. Zij zullen tot eind 2023 in plastic kunnen worden verkocht, terwijl het geannuleerde decreet bulkverkoop voorschreef vanaf 1 november 2022 (de datum voor bulkverkoop was 1 juli, met een uitloop van vier maanden voor de afzet van de voorraden, dus tot 1 november). De elf producten zijn geribbelde tomaten, langwerpige tomaten van het segment Cœur, cherry- of cocktailtomaten (miniatuurvariëteiten), lente uien en rapen, spruitjes, sperziebonen, druiven, perziken, nectarines en abrikozen.

Verkoop in plastic blijft toegestaan voor 24 soorten groenten en fruit

Verder voorziet de voorgestelde tekst een definitieve uitzondering voor 24 soorten groenten en fruit die volgens het vorige decreet tussen 2025 en medio 2026 geleidelijk in bulk hadden moeten worden verkocht. De tekst reageert hier op een kritiek van de Raad van State over de instelling van tijdelijke uitzonderingen. Maar het stelt ook de beroepsorganisaties in het gelijk die vroegen om de verkoop van bepaalde groenten en fruit in plastic toe te staan.

Concreet had de verkoop in plastic in 2025 moeten eindigen voor 13 soorten groenten en fruit: veldsla, jonge slablaadjes, verse aromatische kruiden, spinazie, zuring, eetbare bloemen, taugé, andijvie, paddenstoelen, babywortelen, cranberries, bosbessen en goudbessen.

De verkoop van gekiemde zaden, rijp fruit, frambozen, aardbeien, blauwe bosbessen, bramen, aalbessen, vlierbessen en hibiscusvruchten, zwarte bessen en mini-kiwi's in plastic verpakkingen was in de vorige tekst slechts toegestaan tot eind juni 2026.

Hiervoor gelden in de nieuw voorgestelde tekst geen beperkingen meer.

Ten slotte wordt in de ontwerptekst de verkoop van "rijp fruit" in plastic toegestaan, zoals in de vorige tekst reeds was toegestaan tot en met 30 juni 2026. Maar de nieuwe formulering is minder precies dan de vorige, wat zou kunnen leiden tot een ruimere interpretatie van het decreet.

Concreet werd in het geannuleerde decreet verduidelijkt dat het gaat om fruit “dat bij volle rijpheid aan de eindverbruiker worden verkocht en waarvan de voor verkoop aangeboden verpakking deze vermelding aangeeft". Deze aanvulling is in de nieuw voorgestelde tekst geschrapt.

Bron: Actu-Environnement