Versnelde daling van de uitstoot van broeikasgassen in Frankrijk
Volgens gegevens die op dinsdag 3 oktober zijn gepubliceerd door het Centre interprofessionnel technique d'études de la pollution atmosphérique (Citepa), de instantie die deze metingen uitvoert, is de uitstoot van broeikasgassen in Frankrijk in de eerste helft van 2023 met 4,3% gedaald ten opzichte van de eerste helft van 2022. Dit is aanzienlijk meer dan in voorgaande jaren. Tussen 2022 en 2021 daalde de uitstoot met slechts 2,7% op jaarbasis. Om de doelstelling van 55% in 2030 ten opzichte van 1990 te halen moet de uitstoot per jaar met 5% omlaag.
Drie sectoren hebben sterk bijgedragen aan dit resultaat. Industrie (-10%), energieproductie (-8%) en de gebouwde omgeving (-7%). De zachte winter en de inflatie, in de context van de oorlog in Oekraïne, waren volgens het Citepa van grote invloed. "Voor de gebouwde omgeving was de daling van de emissies door verwarming eind 2022 enorm. Dit werd veroorzaakt door de stijging van de energieprijzen" en "begin 2023 hield dit effect aan", ondanks de koudere temperaturen aan het einde van de winter, aldus de organisatie. De emissies door warmteverbruik van huishoudens daalden met 8%, dankzij een daling van het aardgasverbruik in de eerste helft van het jaar.
De industriesector is volgens het Citepa ook zwaar getroffen door de energiecrisis, met een daling van de emissies van de productie van non-ferrometalen met 22%. De NGO Réseau Action Climat vraagt zich af of deze daling duurzaam is. “Gezien de energiecrisis die zowel huishoudens als de industrie heeft getroffen, zou een deel slechts tijdelijk kunnen zijn”.
Kernreactoren opnieuw in gebruik
Deze analyse van de energiebesparing wordt niet gedeeld door de Franse regering. Het ministerie van energietransitie wijst erop dat de daling van het elektriciteits- en gasverbruik al in 2022 was ingezet, toen huishoudens werden beschermd door geblokkeerde energieprijzen. Dit is een manier om de impact van het "prijseffect" in 2023 te minimaliseren (de maatregel van de overheid blokkeert nog steeds prijsstijgingen tot 15%).
Er zijn nog andere redenen voor de daling van de uitstoot van broeikasgassen. Een groot deel van de kerncentrales lag vorig jaar stil voor onderhoud en corrosieproblemen. Aan het eind van het jaar is een groot aantal daarvan weer opgestart. Hierdoor werd het weer mogelijk om meer koolstofvrije elektriciteit te produceren: de energiesector heeft zo zijn uitstoot met 15% verminderd, met name dankzij "een toename van 2,6% van de productie van kernenergie (...) en een lagere elektriciteitsopwekking in thermische elektriciteitscentrales (-17%)".
Volgens de Franse minister van energietransitie Agnès Pannier-Runacher blijft de ecologische en energiestrategie van deze regering resultaten opleveren. “De uitbreiding van de productie van kernenergie en de versnelling van alle hernieuwbare energieën, energiebesparing en efficiëntie zijn de pijlers die ons in staat zullen stellen om onze doelstellingen te bereiken". Maar deze verlaging van de uitstoot van broeikasgassen is nog niet genoeg om in 2050 koolstofneutraal te zijn. Hiervoor moet Frankrijk in 2030 zijn uitstoot met 408 miljoen ton CO2-equivalent (MtCO2e) in 2022 verminderen naar 270 miljoen ton. De transportsector, verantwoordelijk voor 32% van de broeikasgassen, heeft nog veel werk te verzetten om zijn uitstoot te verlagen van 129 miljoen ton in 2022 naar 92 miljoen ton in 2030.
Na een stijging in de afgelopen twee jaar, is volgens het Citepa de uitstoot van het wegvervoer in de eerste helft van 2023 met 1,5% gedaald. De uitstoot van de luchtvaart neemt echter toe met 25% voor binnenlandse vluchten en 34% voor internationale vluchten. "In deze sector liggen we helemaal niet op schema, wat aantoont dat structurele maatregelen absoluut versneld moeten worden ingevoerd", aldus Réseau Action Climat.
Volgens een op 14 september gepubliceerde studie van het Observatoire Climat-Energie heeft Frankrijk in 2022 het traject van de nationale koolstofarme strategie met 20 miljoen ton CO₂ aan netto-emissies overschreden. Dit verschil is deels te wijten aan het feit dat Frankrijk achterloopt in de ontwikkeling van hernieuwbare energie, maar ook aan de teloorgang van koolstofputten, met name door de toename van droogteperiodes en bosbranden.
Lagere stikstofemissies
Voor de stikstofemissies is er een daling te zien van 3% in de eerste helft van 2023. Dit is het gevolg van verminderingen in de energiesector en de industrie (elk -6% in vergelijking met dezelfde periode in 2022), de bebouwde omgeving (-3,5%) en transport (-3%).
Bron: Le Monde, Citepa