Franse staat opnieuw veroordeeld vanwege aanhoudende luchtvervuiling in Parijs en Lyon

Op vrijdag 24 november heeft de Franse Raad van State (Conseil d'Etat) de regering opnieuw veroordeeld tot het betalen van twee dwangsommen van elk 5 miljoen euro vanwege onvoldoende genomen maatregelen tegen luchtvervuiling. De Raad wees erop dat bepaalde luchtkwaliteitsnormen aanzienlijk werden overschreden in steden als Parijs en Lyon, maar constateerde ook verbeteringen in andere steden.

In zijn uitspraak van 12 juli 2017 beval de Raad van State de Franse regering om plannen aan te nemen om de concentraties van stikstofdioxide (NO2) en fijne stofdeeltjes (PM10) in dertien stedelijke gebieden onder de wettelijke drempelwaarden te brengen. In juli 2020 legde de Raad een dwangsom van 10 miljoen euro op voor elke zes maanden vertraging bij het niet uitvoeren van deze maatregelen in acht Franse agglomeraties. In augustus 2021 beval de Raad van State de betaling van dit bedrag voor de eerste zes maanden vertraging, dus van januari tot juli 2021. Vervolgens, in oktober 2022, veroordeelde de Raad de regering tot het betalen van een recordboete van 20 miljoen euro vanwege de overschrijding van de stikstofdioxide (NO2) grenswaarde in vier stedelijke gebieden tussen juli 2021 en juli 2022.

De Raad van State heeft middels deze nieuwe uitspraak op 24 november vastgesteld dat de grenswaarde voor fijnstof (PM10) in geen enkel stedelijk gebied meer wordt overschreden en beschouwt daarom het besluit van 12 juli 2017 als uitgevoerd.

Overschrijding stikstofdioxide in Lyon en Parijs leidt tot nieuwe veroordeling

De Raad van State heeft vastgesteld dat de drempelwaarden voor stikstofdioxide (NO2) momenteel worden nageleefd in de stedelijke gebieden van Toulouse en Aix-Marseille, waarop het vorige besluit betrekking had. Ondanks deze naleving blijft de situatie in deze gebieden echter kwetsbaar. Anderzijds worden de drempelwaarden voor NO2 nog steeds aanzienlijk overschreden in Lyon en Parijs.

Gezien de aanhoudende vervuiling in deze twee stedelijke gebieden, maar ook de verbeteringen die elders werden waargenomen, veroordeelde de Raad van State de regering tot betaling van twee dwangsommen met een halvering van 5 miljoen euro voor de betrokken periode juli 2022-juli 2023 (twee keer zes maanden).

Verdeling dwangsommen: milieuorganisatie en overheidsinstellingen

De opbrengst van deze dwangsommen zullen verdeeld worden onder de milieuorganisatie die de rechtszaak heeft aangespannen, Les Amis de la Terre (€10.000), het milieuagentschap Ademe (€3,3 miljoen), Cerema, overheidsinstelling onder toezicht van het ministerie voor Ecologische Transitie (€2,5 miljoen), Anses, overheidsinstantie voor voedsel, milieu en gezondheid en veiligheid op het werk (€2 miljoen) en Ineris, nationaal instituut voor industriële omgevingen en risico's (€1 miljoen), Airparif en Atmo Auvergne-Rhône-Alpes (elk €450.000), en Atmo Occitanie (€145.000). In 2024 zal de Raad van State opnieuw onderzoek doen naar de acties van de regering over de periode juli 2023-januari 2024.

Ministerie van Ecologische Transitie benadrukt voortdurende inspanningen ter verbetering van luchtkwaliteit

In een reactie legt het ministerie van Ecologische Transitie de nadruk op de voortdurende beleidsmaatregelen die worden genomen om de luchtkwaliteit in het land te verbeteren:

  • goedkeuring in 2022 van een nieuw plan om de uitstoot van luchtverontreinigende stoffen te verminderen, waarbij de uitvoering ervan op lokaal niveau zal plaatsvinden;
  • steun voor de invoering van lage-emissiezones door lokale overheden;
  • steun voor het groener maken van voertuigen en alternatieve vormen van vervoer;
  • plan om de uitstoot van fijne deeltjes, gerelateerd aan de houtstook door huishoudens, te bestrijden.