Bordeaux start onderzoek naar ontwikkeling duurzame vliegtuigbrandstoffen

Zijn duurzame vliegtuigbrandstoffen (SAF) relevant voor het verduurzamen van de luchtvaart? En vooral, hoe kunnen ze worden ingezet? Om deze complexe vragen te beantwoorden, zet het universiteitsfonds Bordeaux (Fondation Bordeaux Université) samen met de universiteit en de luchthaven van Bordeaux een onderzoeksprogramma op om een regionale, traceerbare en duurzame sector van SAF te ontwikkelen. Het initiatief staat onder leiding van oud-minister van transport, Jean-Baptiste Djebbari.

Hoewel duurzame vliegtuigbrandstoffen worden erkend om hun lage CO2-uitstoot, tot 80% lager dan gewone kerosine gedurende de hele levenscyclus, staan ze voor verschillende obstakels: hoge kosten, complexe logistiek, maatschappelijke acceptatie en concurrentie met andere sectoren. Echter, de ReFuelEU Aviation-verordening, aangenomen in 2023, verplicht het toenemend gebruik van duurzame luchtvaartbrandstoffen (SAF) vanaf 2025 (2%) tot 2050 (70%). Voor de luchthaven van Bordeaux, die SAF aanbiedt sinds de zomer van 2022, zou dit op den duur, bij een gelijkblijvend aantal vluchten, neerkomen op zes miljoen liter SAF per jaar terwijl in 2023 500.000 liter beschikbaar was.

Een miljoen euro voor vier jaar

Duurzame vliegtuigbrandstoffen zijn het belangrijkste onderwerp in de luchtvaart voor de komende vijftien jaar, voordat elektriciteit of waterstof een rol kunnen gaan spelen. Daarom moeten we snel met oplossingen komen," merkt de voorzitter van de Fondation Bordeaux Université op. Het universiteitsfonds lanceert een ambitieus onderzoeksprogramma met een budget van een miljoen euro voor vier jaar om alle aspecten van het onderwerp wetenschappelijk te onderzoeken. De helft van dit budget is al veiliggesteld dankzij zeven sponsors: de luchthaven van Bordeaux, Airbus, EDF, Elyse Energy, Groupe Socatra, Suez en Terega. Andere publieke en private partijen, waaronder de regio Nouvelle-Aquitaine en TotalEnergies, zijn ook geïnteresseerd.

Postdoctorale onderzoekers zullen gedurende twaalf tot 24 maanden verschillende onderzoekslijnen verkennen. Dankzij de sponsoring zullen alle wetenschappelijke bevindingen vrijelijk worden gedeeld met belanghebbenden in de luchtvaartsector, maar ook met andere sectoren zoals de maritieme sector. Het onderzoek richt zich op de gehele keten van duurzame brandstoffen, vanaf de teelt van gewassen tot aan de levering aan de tank. Het onderzoek begint met agrarische gewassen en volgt het hele productie-, leverings- en gebruiksproces, met een focus op lokale gewassen en nabijgelegen raffinaderijen.

Onderzoek naar meervoudige teelt

Op agrarisch gebied zal er geëxperimenteerd worden met de veelbelovende praktijk van relay cropping (meervoudige teelt). Dit is een landbouwpraktijk waarbij twee of meer gewassen tegelijkertijd op hetzelfde perceel worden verbouwd, maar met verschillende groeiseizoenen. In plaats van elk gewas apart te verbouwen in opeenvolgende seizoenen, worden ze samen geteeld waarbij het ene gewas wordt geplant tussen de rijen van het andere gewas dat nog aan het groeien is. Hierdoor worden de beschikbare ruimte, licht, water en voedingsstoffen optimaal benut, waardoor de opbrengst per oppervlakte-eenheid kan worden gemaximaliseerd.

Gewassen worden geselecteerd op basis van hun olieopbrengst en hun geschiktheid voor de klimatologische omstandigheden en waterbehoeften van het gebied.

De marktsector wordt ook bij het onderzoek betrokken, aangezien de markt een belangrijke hindernis vormt met SAF-prijzen die nog steeds drie tot vijf keer hoger liggen dan die van gewone kerosine. SAF zal naar verwachting duurder blijven, maar de prijs zou moeten dalen met een toename in productie. Het onderzoek zal zich richten op de lokale en traceerbare aspecten van de productie. Het gebruik van SAF is alleen zinvol als de brandstof niet het hele land of Europa doorkruist om op de luchthaven te worden gebruikt. De luchthaven in Bordeaux wordt momenteel bevoorraad door TotalEnergies, dat SAF produceert in het departement Gironde, en WSF (dochteronderneming van het in Canada gevestigde bedrijf Methanex Corporation), wiens voorraden verder weg liggen. In de Pyreneeën is Elyse Energy bezig met een project voor de productie van SAF uit plantaardig afval.

En om een politieke impuls te geven aan het onderzoek, wordt de stuurgroep voorgezeten door oud-minister van transport, Jean-Baptiste Djebbari, piloot en luchtvaartliefhebber. Djebbari prijst "de intentie om duurzame vliegtuigbrandstoffen te industrialiseren in Frankrijk en Europa binnen tijdframes die in lijn zijn met onze klimaatverplichtingen". Hoewel duurzame vliegtuigbrandstoffen slechts een technische oplossing zijn te midden van andere ontwikkelingen op het gebied van vliegtuigmotoren, gewichtsvermindering van vliegtuigen en het optimaliseren van vliegroutes. Maar volgens de krant La Tribune moet het vlieggedrag ook onvermijdelijk worden meegenomen in het onderzoek: waarom vliegen we en waarheen?

Bron: La Tribune