700 miljoen voor defensie gerelateerde quantum en AI
De Franse overheid investeert €700 miljoen in quantumtechnologie en AI ter voorbereiding op de oorlog van morgen. Het Franse ministerie van Defensie heeft onlangs een agentschap voor kunstmatige intelligentie opgericht, Amiad, en investeert €400 miljoen in quantumtechnologie, met een programma om twee computers te bouwen voor militair gebruik. Het doel van de regering is vooruit te lopen op de veranderingen die quantum en AI met zich mee zullen brengen in de manier waarop we in de toekomst vechten.
AMIAD: kunstmatige intelligentie (AI) en quantum
Kunstmatige intelligentie en quantumcomputers zijn twee sleuteltechnologieën die een belangrijke rol spelen bij de oorlogsvoering van morgen. Dit is duidelijk de overtuiging van het Franse Ministerie van Defensie, dat begin maart de oprichting aankondigde van het 'Ministeriële Agentschap voor Kunstmatige Intelligentie in Defensie' (Amiad) en een programma om binnen acht jaar twee quantumcomputers te bouwen. De oprichting van het Amiad werd onthuld in bijzijn van studenten van de Ecole Polytechnique door Sébastien Lecornu, de Franse minister van Defensie. Dit agentschap zal de AI-inspanningen van het ministerie centraliseren en verder uitbreiden. Momenteel lopen er zo'n 400 losse initiatieven verspreid over laboratoria, legers, ondersteunende diensten, inlichtingendirectoraten, enz.
"Gouden oren"
Lopende projecten omvatten bijvoorbeeld het ontwerpen van algoritmen om de “gouden oren” te helpen, dit zijn specialisten die de geluidssignatuur van een vijandelijke onderzeeër kunnen herkennen; het ontwikkelen van andere algoritmen om de granaten die worden afgevuurd door Caesar-kanonnen tijdens de oorlog in Oekraïne, beter te sturen, en het creëren van een chatbot om het personeel van het ministerie te voorzien van geoptimaliseerde kantoorautomatiseringstools, zoals documentsynthese.
Een budget van 300 miljoen euro per jaar
Met een budget van 300 miljoen euro per jaar zou Amiad aan het eind van het jaar ongeveer honderd experts moeten hebben. Eind 2026 zullen het er 300 zijn, verdeeld over een onderzoekscentrum in de Ecole Polytechnique in Palaiseau (Essonne), een technisch centrum in Bruz (Ille-et-Vilaine) en de informatiebeheerfaciliteiten van het Franse Defence Procurement Agency (DGA).
De krachtigste AI-computer van Europa
De eerste grote investering: een computer die zeer grote hoeveelheden geheime gegevens kan verwerken en die volgens het ministerie de krachtigste AI-computer in Europa zal zijn. De keuze van de leverancier is nog niet gemaakt, maar de machine zou eind dit jaar of begin volgend jaar geleverd moeten worden. Dankzij het Amiad, verwerft het ministerie van Defensie de middelen om AI-technologieën zelf te ontwerpen en te ontwikkelen. Het zorgt er dus voor dat het deze technologieën in huis heeft om zijn autonomie te garanderen. De uitdaging is ook om een betere controle te krijgen over de ontwikkeling en de kosten, en zelfs om meer werk te kunnen vragen van de industrie, zodat ze kunnen profiteren van de meest concurrerende aanbiedingen.
Proqcima-programma: 5 quantum startups in de strijd om de quantumcomputer
Op het gebied van quantumfysica is de strategie relatief anders, waarbij het ministerie zich positioneert als launching customer, door de 5 Franse top-startups in de quantumsector vooralsnog te ondersteunen om uiteindelijk de beste te selecteren.
Met de lancering van het Proqcima-programma heeft de DGA raamovereenkomsten met een looptijd van 15 jaar getekend met elk van de vijf Franse start-ups die werken aan het ontwerp van een quantumcomputer: Pasqal, C12, Quobly, Quandela en Alice & Bob.
Binnen acht jaar moet dit programma resulteren in de ontwikkeling van twee prototypes van fouttolerante 128-qubit kwantumcomputers, “waarvoor wij uiteraard de eerste klanten zullen zijn”, zegt Emmanuel Chiva, de Franse afgevaardigde generaal voor bewapening. De uitdaging is zowel defensief tegen “de nieuwe quantumbedreiging” als offensief, om “voorop te lopen op het gebied van ontcijfering en kunstmatige intelligentie”.
Met een budget van 400 miljoen euro is het programma gebaseerd op de geleidelijke selectie van twee fabrikanten. “De eerste drie tot vier jaar zijn een onderzoeksfase, waarin iedereen die de mijlpalen haalt, doorgaat. Daarna wordt het een competitie: na het vierde jaar gaan we door met slechts drie startups, daarna maximaal twee na het vijfde jaar", legt Neil Abroug, coördinator van de nationale quantumstrategie, uit. We selecteren geleidelijk op basis van technologische criteria en financiële gezondheid”.
In het vierde jaar komen alleen bedrijven in aanmerking die erin geslaagd zijn een fouttolerante 2-qubit computer te ontwikkelen die aangepast is aan de logische functies die essentieel zijn voor het produceren van algoritmen. “Afhankelijk van de technologische benadering, en dus van het bedrijf, kunnen de methodes verschillend zijn. Daarom leggen we geen volgorde op voor de tussenliggende mijlpalen, om de concurrentie niet scheef te trekken,” legt Neil Abroug uit. Zodra de mijlpaal is bereikt, is het een kwestie van opschalen zodat de wedstrijdfase kan beginnen”.
Voor Emmanuel Chiva is deze selectiemethode in overeenstemming met de bijzondere aard van quantumcomputing: “Het is voorbarig om een onomkeerbare technologische keuze te maken”, merkt hij op. En daar is een goede reden voor: elke start-up in het programma werkt aan een andere aanpak van qubits, en nog geen enkele heeft aangetoond te kunnen opschalen. Vandaar de behoefte aan “massale investeringen in R&D om onredelijke barrières voor particuliere investeerders weg te nemen”, merkt het hoofd van de DGA op. Het Ministerie van Defensie zal de technologie niet in beslag nemen, maar ondersteunt duale innovatie, civiel en militair,” voegt hij eraan toe. Het gaat erom je voor te bereiden op de toekomst. Dit betekent financiële zichtbaarheid bieden, technische risico's nemen en leven met technologische onzekerheid.
Dit is een belangrijke steun voor top-startups die tot ver buiten de grenzen van Frankrijk concurreren.
Bertrand Rondepierre, hoofd van het onderzoek
Het Franse ministerie van Defensie heeft Bertrand Rondepierre aangesteld als hoofd van het Ministeriële Agentschap voor Kunstmatige Intelligentie in Defensie (Amiad). Rondepierre is afgestudeerd aan de Ecole Polytechnique en was voorheen werkzaam bij de DGA, waar hij al werkte aan de ontwikkeling van AI-technologieën voor defensie. Rondepierre werkte vijf jaar bij Google, bij de divisies Brain en DeepMind, die zich beide bezighielden met AI. Het is een carrièrepad dat doet denken aan dat van veel Franse experts op dit gebied, van wie velen nu de Amerikaanse big tech verlaten om weer aan de slag te gaan binnen Franse structuren.
Zoals de oprichters van de super-startup Mistral AI, waaronder Arthur Mensch, ook een polytechnicien en voormalig Google DeepMind-medewerker. Met Bertrand Rondepierre als baas rekent Amiad op een domino-effect om zijn 300 experts aan te werven.
“Sterren trekken sterren aan. Toen zijn benoeming uitlekte naar de pers, ontvingen we een twintigtal spontane sollicitaties", aldus het ministerie .
Bron: Usine Nouvelle, 1 mei 2024
Contact: Joannette Polo